Ο βυζαντινός ναός του Αγίου Νικολάου Μεγαλομάτη ή Στρατηλάτη, ιδιοκτησία της Μονής Στροφάδων και Αγίου Διονυσίου, βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Σκοπού, δεξιά του χωμάτινου δρόμου που οδηγεί προς την Παναγία την Σκοπιώτισσα. Ο ναός αποτελεί τμήμα ερειπίων μεταγενέστερου μοναστηριακού συγκροτήματος. Η επιλογή της θέσης του δεν ήταν τυχαία αλλά ήταν στρατηγικής σημασίας, καθώς έχει πανοραμική θέα προς τις ακτές της Πελοποννήσου, όπου δεσπόζει το κάστρο της Κυλλήνης, και εποπτεία της χερσονήσου του Βασιλικού.
Ο ναός, κατά τη βυζαντινή εποχή, ανήκε στον τύπο του δίστυλου σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο, νάρθηκα και πρόπυλο. Στην ανατολική πλευρά διαμορφώνονταν οι τρεις αψίδες του ιερού, εκ των οποίων η κεντρική είναι τρίπλευρη εξωτερικά και οι πλάγιες ημικυκλικές. Τα μορφολογικά χαρακτηριστικά του ναού τον κατατάσσουν χρονολογικά μεταξύ του 10ου και του 12ου αιώνα. Ο ναός ήταν εικονογραφημένος με τοιχογραφίες, εκ των οποίων η πλειονότητα ανάγεται στον 12ο αιώνα ή στις αρχές του 13ουκαι κάποιες στον 15ο αιώνα. Οι τοιχογραφίες αποτοιχίστηκαν το 1975 για λόγους προστασίας και μερικές από αυτές εκτίθενται στο Μουσείο της Ζακύνθου.
Σύμφωνα με γραπτές πηγές, ο ναός ήταν σε χρήση και κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας, και πιο συγκεκριμένα από το 1513 περίπου έως το 1809. Το 1779 μετατράπηκε σε μονή. Η αρχιτεκτονική μορφή του ήταν ίδια με τη σημερινή, δηλαδή δίκλιτη βασιλική με δίρριχτη στέγη, καθώς ο τρούλος και το βόρειο κλίτος κατέρρευσαν σε χρονική στιγμή που δεν γνωρίζουμε. Στη βόρεια πλευρά του ναού προσαρτήθηκαν τρεις θάλαμοι, που επικοινωνούν μεταξύ τους, ενώ σφραγίσθηκαν ο νάρθηκας και το πρόπυλο, λειτουργώντας πιθανόν ως ταφικοί θάλαμοι.
Δεν γνωρίζουμε πότε εγκαταλείφθηκε ο ναός. Σίγουρα ο σεισμός του 1953 ήταν ένα τεράστιο χτύπημα σε έναν ήδη ερειπωμένο ναό. Πριν από την έναρξη των εργασιών στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013, η στέγη είχε καταρρεύσει, σώζονταν σε κανονικό ύψος μόνο οι τοίχοι του κεντρικού κλίτους, ενώ το πρόπυλο ήταν σχεδόν εξολοκλήρου επιχωμένο
Σύμφωνα με γραπτές πηγές, ο ναός ήταν σε χρήση και κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας, και πιο συγκεκριμένα από το 1513 περίπου έως το 1809. Το 1779 μετατράπηκε σε μονή. Η αρχιτεκτονική μορφή του ήταν ίδια με τη σημερινή, δηλαδή δίκλιτη βασιλική με δίρριχτη στέγη, καθώς ο τρούλος και το βόρειο κλίτος κατέρρευσαν σε χρονική στιγμή που δεν γνωρίζουμε. Στη βόρεια πλευρά του ναού προσαρτήθηκαν τρεις θάλαμοι, που επικοινωνούν μεταξύ τους, ενώ σφραγίσθηκαν ο νάρθηκας και το πρόπυλο, λειτουργώντας πιθανόν ως ταφικοί θάλαμοι.Δεν γνωρίζουμε πότε εγκαταλείφθηκε ο ναός. Σίγουρα ο σεισμός του 1953 ήταν ένα τεράστιο χτύπημα σε έναν ήδη ερειπωμένο ναό. Πριν από την έναρξη των εργασιών στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013, η στέγη είχε καταρρεύσει, σώζονταν σε κανονικό ύψος μόνο οι τοίχοι του κεντρικού κλίτους, ενώ το πρόπυλο ήταν σχεδόν εξολοκλήρου επιχωμένο.